چه کنم اضطراب نداشته باشم؟

  هر فرد در طول‌ رشد خود خواه‌ نا خواه‌ با استرس‌های‌ زندگی‌ رو به‌ رو می‌شود مانمی‌ توانیم‌ تمام‌ استرس‌ها و فشارها را از زندگی‌ خود حذف‌ کنیم‌ زیرا زندگی‌ همراه‌ با استرس‌ و هیجانات‌ مختلف‌ است‌.(1)

آن‌ چه‌ می‌خواهیم‌ این‌ است‌ که‌ استرس‌های‌ منفی‌ را به‌ حد اقل‌ برسانیم‌. متداول‌ترین‌ واکنش‌های‌ استرس‌ منفی‌، احساس‌ گرفتگی‌ روی‌ قفسه‌ سینه‌، تشدید ضربان‌ قلب‌، تحریک‌ پذیری‌ و حساسیت‌ زیاد، دشواری‌ در به‌ خواب‌ رفتن‌، کمی‌ تمرکز، اختلاف‌ در کار کرد معده‌، گرفتگی‌ عضلات‌ گردن‌ و ناحیة‌ شانه‌ها؛ سردرد، خشکی‌ دهان‌، عرق‌ کردن‌ کف‌ ست‌، پشت‌ درد(درد کمر) و به‌ هم فشرده‌ شدن‌ آرواره‌ها می‌باشد(2)

برای‌ مقابله‌ با استرس‌ راه‌های‌ متفاوتی‌ وجود دارد، ولی‌ مهم‌ترین‌ و رایج‌ترین‌ آن‌ها روش‌ آرام‌ سازی‌ عضلانی‌ است‌ که‌ آن‌ را آسپرین‌ رفتاری‌ نیز نامیده‌اند.(3) در این‌ روش‌ قبل‌ از هر چیز باید ابتدا گروه‌ عضلات‌ مختلف‌ بدن‌ خود را منقبض‌ کنید (حدود 10 ثانیه‌) و سپس‌ به‌ تدریج‌ آن‌ گروه‌ عضله‌ راشل‌ و منبسط‌ نمایید (حدود 20 ثانیه‌) و در لحظه‌ انقباض‌ یا انبساط‌ فقط‌ و فقط‌ به‌ احساسی‌ که‌ در عضلاتتان‌ وجود دارد توجه‌ کنید و نه‌ چیز دیگری‌. البته‌ این‌ تمرین‌ را در مکان‌ راحتی‌ در یک‌ حالت‌ دراز کشیده‌ روی‌ زمین‌ و یا بروی‌ یک‌ صندلی‌ بزرگ‌ انجام‌ دهید با تکرار و تمرین‌ مهارت‌ بیش‌تری‌ به‌ دست‌ خواهید آورد. این‌ تمرین‌ نیاز به‌ یک‌ برنامه‌ مرتب‌ دارد و فرد باید روزانه‌ حد اقل‌ دو بار و هر روز آن‌ را انجام‌ دهد.(4)

ادامه مطلب...

نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » فروید ( دوشنبه 89/1/16 :: ساعت 5:25 عصر )

ارزشیابی و تشخیص کودکان استثنایی

چون شرایط استثنایی معمولاً بر اثر دو سری عوامل مختلف ایجاد می‌شوند که عبارتند از:

عوامل طبی و عوامل روانی و اجتماعی بنابراین ارزشیابی کودکانی که دچار نوعی نارسایی هستند تشخیص نوع و ماهیت نارسایی آنها و احتمالاً توفیق در کشف علت اصلی نارسایی نیز بایستی از دو جنبه طبی و روانی و اجتماعی مورد بررسی قرار گیرد.

ارزشیابی علل طبیعی

معمولاً پزشک متخصص کودکان اولین مرجعی است که والدین پس از احساس ناراحتی کودک به او روی می‌آورد. و برای تشخیص ناراحتی با او مشورت مینمایند. این معاینات و ارزشیابی یا تجسس و بررسی دقیق مسایل ذیل می‌تواند انجام پذیرد. سابقه تاریخی فرد، سابقه تاریخی خانواده، بررسی وضعیت و سیر حاملگی و وضع حمل غیر عادی بودن آن، همراه بودن با خونریزی و عفونت، چگونگی وزن کودک به هنگام تولد، استعمال داروها و بخصوص داروهای مسموم کننده در دوران بارداری، استفاده از بی‌حسی و بی‌هوشی و استفاده از وسایل مکانیکی و فیزیکی به هنگام وضع حمل به طول کشیدن وضع حمل بیش از 12 ساعت، چگونگی و زمان ترکیدن غشاءهای دربرگیرنده جنین، زمان نگهداری کودک در بیمارستان پس از تولد، احتمال ابتلاء کودک به یرقان، کبودی کودک به هنگام تولد، بررسی عاملRh خون والدین، نیاز کودک به اکسیژن به هنگام تولد از بررسی هر کدام از این موارد پزشک را در تشخیص علت ناراحتی و درمان احتمالی آن کمک فراوانی خواهد کرد.

علاوه بر اینها توجه به رشد عمومی کودک (قد و قامت و وزن) کسب مهارت‌های لازمة هر سن و همچنین معاینات بدنی کودک از (از نظر مراقبت صحیح از اون، وجود علائم کبودی، بریدگی، زخم‌های کهنه، دمای بدن، ضربان نبض، تنفس منظم، فشار خون، وجود ضایعات پوستی که ممکن است اولین علامات ایجاد اختلالات مغزی باشد اندازه جمجمه به علت پی بردن به رشد طبیعی مغز، معاینه چشم‌ها، گوش‌ها، دهان و گلو و گردن به علت احتمال وجود عفونت در بدن، وجود دندان‌های فاسد، نوره‌های چرکی و بزرگ شدن مداوم غدد لنفاوی و یا ایجاد اختلالاتی در غدد تیروئیدی معاینات قلب و ریه، شکم و دست و پاها از نظر انعطاف پذیری لازم و بالاخره معاینات سیستم عصبی و تحقیقات آزمایشگاهی و تجزیه و تحلیل کروموزوم‌ها و آزمایش خون و ادرار می‌تواند پزشک متخصص کودکان را از احتمال ابتلاء کودک به مشکلات استثنایی واقف کرده و تمهیدات لازمه جهت جلوگیری از این نوع مشکلات و یا درمان آنها را برای وی فراهم آورد.

ادامه مطلب...

نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » فروید ( دوشنبه 89/1/16 :: ساعت 5:25 عصر )

روانشناسی کودکان استثنایی با تأکید بر عقب ماندگان ذهنی

مقدمه
کودکان استثنایی نیز همانند دیگر کودکان انسانهایی هستند که باید از حقوق انسانی خاص خود برخوردار شوند. تلاش ما جهت احقاق حقوق آنها در واقع نه اظهار لطف نسبت به آنان بلکه انجام یک وظیفه است. نسل کنونی وارث دین چند هزار ساله ایست که بشریت نسبت به این کودکان دارد.
حال اگر برای این افراد از جان و دل مایه بگذاریم سزاوار خواهد بود. امروزه کلیه کارشناسان فن بر این عقیده هستند که کودکان عقب مانده را نباید موجوداتی عاطل و باطل فرض کرد. این کودکان بیش از کودکان عادی احتیاج به مواظبت و پرستاری دارند و با رعایت اصول دقیق آموزش و پرورش عده زیادی از اینان موجودات مفیدی برای اجتماع خواهند شد.
در کشور ما که تنها در چندین سال اخیر توجه بیشتری معطوف به این کودکان شده است اگر مربیان و خانواده‌ها با اصول تعلیم و تربیت و روانشناسی این عده آشنا شوند و طبق موازین علمی به پرورش آنها بپردازند نه تنها دچار خستگی و فرسودگی نمی‌شوند. بلکه دائماً شاهد پیشرفت روز افزون این گونه کودکان خواهند بود.
پس بر ما مربیان و دست اندرکاران تعلیم و تربیت فرض است که با توکل بر خداوند منان و روحیه‌ای ولایتی آنچه در توان داریم در طبق اخلاص گذاشته و لحظه‌ای از خدمت در این وظیفة خطیری که به عهده گرفته‌ایم فروگذار ننماییم باشد که خدمات ما مورد قبول ایزد منّان قرار گیرد.

کودک استثنایی کیست؟

از قدیم والدین و معلمین مشکلات تربیتی و آموزشی کودکان استثنایی را مورد توجه قرار داده‌اند. یعنی کودکانی که از نظر نظامهای آموزشی یا معیارهای محیطی (استثنایی، عقب مانده، ناسازگار علیل و کند ذهن و...) نامیده شده‌اند.

از آنجا که اینگونه کودکان، برای والدین و دستگاههای آموزشی و دیگر مؤسّسات اجتماعی همیشه بصورت معمّایی بوده‌اند، از قرنها پیش تحقیقات فراوانی توسط متخصصان و علمای حرفه‌های مختلف نظیر طب، روانشناسی و آموزش و پرورش در مورد آنان انجام شده است.

دانشمندان زمانی علاقمند به شناخت رفتارهای غیرعادی و ارائة نظریه و تشریح علل آن بودند زمانی دیگر به کنترل و تحت مراقبت قرار دادن انسانهای مبتلا به انحرافات رفتاری و جسمانی علاقه نشان می‌دادند.

امروزه تحقیقات و کوششهای دانشمندان بیشتر بر اصلاح نارسایی‌ها و اختلالات رفتار و پیگیری آنها متمرکز شده است به هر حال بعید به نظر میرسد که قبل از شناخت نارسایی‌ها و نواقص و انحرافات رفتاری بتوان در پیشگیری و بهبود کودکانی که دچار این نواقص و انحرافات هستند توفیقی بدست آورد. لذا قبل از بحث در مورد ماهیّت و تشریح مشکل اینگونه کودکان بایستی بدانیم کودک استثنایی کیست و شرایط استثنایی بودن چیست؟

به عقیدة کرک مفهوم تفاوتهای فردی یکی از دو عاملیست که در هنگام مطالعه صفات و خصوصیّات کودکان استثنایی بایست مورد توجه قرار گیرد.

کودک استثنایی ممکن است دارای هو برتر یا پایین‌تر از دیگران بوده و یا به خوبی دیگر همسالانش نشنود یا نبیند و یا به خوبی آنها تحرک نداشته باد و بالاخره نسبت به همسالان خود رفتارهای متفاوتی داشته باشد. کرک اینگونه تفاوتها را تفاوتهای بین فردی می‌نامند. وی عامل دیگری که کودکان استثنایی را از کودکان دیگر مشخص می‌نماید تفاوتهای درون فردی می‌نامد. که مقایسة تواناییها و مهارت‌های فرد با نارسایی‌ها و نواقص موجود در خودش میباشد. این تفاوت‌ها تاکید بر این دارند که کودک استثنایی در رشد و نمو ناهماهنگی دارد و اینگونه تفاوتها در طرح ریزی برنامه‌های آموزشی برای کودکان استثنایی بسیار مهمتر از تفاوت‌های بین فردی میباشد.

به هر حال تفاوت‌ها یا انحرافات را با توجه به مشکلاتی که برای کودک فراهم میسازند به پنج دسته مختلف تقسیم می‌کنند.

1ـ اعمال هوشی؛

2ـ اعمال حسی (بینایی، شنوایی، لامسه، چشایی یا بویایی)

3ـ اعمال حرکتی (مشکل در فعالیت‌های عضلاتی که به نوعی به حرکت منجر می‌شوند.)

4ـ اعمال شخصیتی (رفتارش نرم‌های اجتماعی را نقض کند)

5ـ اعمال اجتماعی (مشکل در سازگاری و تطبیق اجتماعی)

کرک کودک استثنایی را چنین تعریف می‌کند: «کودک استثنایی کودکی است که نسبت به کودک عادی در موارد زیر انحراف داشته باشد. 1ـ صفات عقلانی؛ 2ـ تواناییهای حسی؛ 3ـ صفات عصبی، عضلانی و جسمانی، 4ـ رفتارهای اجتماعی یا عاطفی؛ 5ـ تواناییهای ارتباطی؛ 6ـ نواقص متعدد دیگر و میزان انحراف در این موارد بایستی به حدّی باشد که کودک احتیاج به تغییر دار برنامه‌های آموزشی و یا خدمات ویژهداشته باشد تا بتواند به حداکثر گنجایش و تواناییش پرورش یابد.

دان کودک استثنایی را چنین تعریف می‌کندن: کودک را می‌توان با توجه به دو مورد استثنایی نامید.

1ـ وقتی انحرافات جسمی و یا صفات رفتاری او چنان ماهیّتی داشته باشد که باعث پیشرفت یا ناتوانی زیاد در یادگیری شوند.

2ـ وقتی که از طریق برنامه‌های آزمایشی تضمین شده می‌توانند تطبیق و سازگاری اجتماعی وم پیشرفت آموزشی بسیار بیشتری در برنامه‌های آموزشی خاص، نسبت به برنامه‌های آموزشی معمولی داشته باشد.

هر دو این تعاریف بر این امر تاکید دارند که کودک تنها موقعی استثنایی نامیده می‌شود که لازم باشد در برنامه‌های آموزشی تغییراتی داده شود تا احتیاجاتش را برطرف سازد و بالاخره می‌توان کودک استثنایی را چنین تعریف کرد که:

«کودک استثنایی کودکیست که برخلاف اکثریت آفراد هم سن خود در شرایط عادی قادر به سازگاری با محیط نباشد و از نظر فکری، جسمانی، عقلانی، رفتاری و عاطفی با همسالان خود فرق کلی داشته و احتیاج به روشهای خاص تربیتی و آموزشی و درمانی داشته باشد».

ادامه مطلب...

نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » فروید ( دوشنبه 89/1/16 :: ساعت 5:25 عصر )

عواملی که در خوداتکایی و اعتماد به نفس کودکان مؤثر است کدام‌اند؟

  در این جا به چند عامل بسیار مهم برای پرورش و تقویت حس اعتماد به نفس کودکان و نوجوانان اشاره می‌نماییم.

 الف ـ‌ همواره سعی نمایید که در برخورد با کودکان و نوجوانان توانمندیهای آنها مدنظر قرار دهید، نه ضعفها و ناتوانایی‌ها را:

 لازم است پیوسته با دید و بازخورد مثبت و سازنده به آنان نگریست. هر گونه احساس و نگرشی که ما نسبت به کودکان و نوجوانان داریم، بدون شک در رفتار فی ما بین تأثیر بسزایی خواهد داشت. اگر احساس و نگرش ما نسبت به کودک مملو از ضعف و درماندگی او باشد، منجر به رفتارهایی نظیر بی رغبتی و بی توجهی نسبت به او، یا حمایت بیش از حد از وی خواهد شد، که در هر دو صورت کودک نمی‌تواند از حس ارزشمندی و اعتماد به نفس لازم برخوردار باشد.

 فرزند هبه الهی است و باید با دیده منت بر او نگریست. تقدیر خالق در خلقت وجود انسان همیشه در احسن تقویم است،(1) به عبارت دیگر آنچه خداوند هبه می‌کند در راستای بهترین صورتهاست، اما تأثیرپذیری نطفه از اختلالات ژنتیکی و یا عوامل دیگر، امری است که در بسیاری از مواقع کنترل آن خارج از توان انسان می‌باشد.

 لذا با پذیرش قلبی هبه الهی(2) در وضعیت موجود، باید نقاط قوت و توانمندی‌های کودک را مد نظر قرار داده، برای شکوفایی استعدادها بالقوه‌اش تلاش کرد. از جمله این که محیط خانه، مدرسه و محله کودک را به صورت صحنه‌هایی از نمایش به فعلیت رسیدن مهارتها و استعدادهای بالقوه او درآوریم.

 وجود نگرش منفی نه تنها تأثیر سوء و یا بازدارنده روی کودک خواهد گذاشت، بلکه صاحبان چنین اندیشه‌ها و نگرش‌هایی خود را نیز در پس دیواره‌ای از برداشت‌های آزار دهنده و ویرانگر محبوس کرده، از خلاقیت‌ها و ابتکار عمل،‌نشاط و سرزندگی و بالاتر از همه امید، توکل و تحرک باز می‌دارند.

ادامه مطلب...

نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » فروید ( دوشنبه 89/1/16 :: ساعت 5:25 عصر )

فرآیند آموزی
روشهای فرآیند آموزی مشتق از مدل پزشکی است. متخصصین این حوزه اغلب مدعی هستند که بسیاری از کودکان مبتلاء به مشکلات یادگیری دچار اختلالات اساسی فرآیندی هستند که مانع از رشد آنان می‌گرد. معلّمین نیز از فرآیندآموزی استفاده می‌کنند و مدعی هستند که مهارت‌های اساسی ادارکی و حرکتی و زبانی مقدم بر یادگیری مهارت‌های رسمی باید یآموزش داده شود. در ابتدا به توضیح و مقایسه دو اصطلاح ساختار و فرآیند می‌پردازیم. ساختار و فرآیند دو مفهوم مکمل هستند. ساختار هرگونه هستی ثابت یا شیئی فیزیکی است و یک الگو و هیئت سازمان نیافته است و می‌تواند بعنوان امری نسبتاّ پایدار در نظم اشیاء قابل شناسایی باشد. در مقابل فرآیند عبارتست از یک سلسله کنش یا توالی حرکات به سوی یک هدف از پیش تعیین شده (مشخص شده). در دید پزشکی ساختار بر ارگان یا بخش‌های مختلف بدن و فرآیند بر کنش آن مبتنی است. پس ساختارها توانایی‌ها یا صفات اصلی و فرآیندها عملیات مربوط به این ساختارها هستند.
ساختارهای آسیب دیده به دشواری قابل تغییر است و فرآیند آموزی مستلزم استفاده از تکنیک‌ها و روش‌هایی جهت استحکام عملیات (فرآیندها) توانایی‌های روان شناختی است و فرض می‌شود که به نقایص مهارت ویژه مربوط باشد. مهارت‌های حسی فرد را در ردیابی و انتقال محرک‌های موجود در محیط به علاماتی که برای بازشناسی و تعبیر و تفسیر به نفر قابل انتقال است توانا می‌سازد. تحریک چند حسی مستلزم تحریک چند گیرنده حسی به قصد افزایش درون داد و یادگیری است و پژوهشها نیز از ارزش مطالب حسی عینی در یادگیری حمایت می‌کنند. ادراک فرآیندی شناختی است که به درون داد حسی (احساس) نظم و شکل و معنی می‌دهد و تحت تأثیر عوامل شناختی و تجربی است و بصورت کلی شامل ادراک دیداری ـ شنیداری ـ حس جنبشی است. بسیاری از آموزش‌های اولیه در تعلیم و تربیت ویژه بر این اساس شکل گرفته بود که کودکان رجحان‌‌های یادگیری را بر اساس جهات حسی اولیه (دیداری، شنیداری، جنبشی) شکل می‌دهند و برنامه‌ها باید شدت محرک‌ها را در یک یا چند جهت حسی افزایش دهند.
در اینجا اشاره‌ای مختصر به چند مورد از برنامه‌های فرآیند آموزی داریم:

ادامه مطلب...

نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » فروید ( دوشنبه 89/1/16 :: ساعت 5:25 عصر )

معیار اصلی در انتخاب همسر چیست؟

 ملاک ها و خصوصیات و صفاتی که در انتخاب همسر باید در نظر گرفته شود دو نوع هستند:
1_ آن هایی که رکن و اساس اند و برای زندگی سعادتمندانه حتماً لازمند.
2_ آن هایی که شرط کمال هستند و برای بهتر شدن زندگی لازم است.
معیارها:
1_ دین داری: متدین بودن یعنی پای بندی کامل به اسلام و عمل کردن به آن. پیامبر (ص) فرمود: « علیک بذات الدّین؛[1] بر تو باد که همسر دین دار بگیری».
نیز فرمود: «کسی که با زنی به خاطر ثروتش ازدواج کند خداوند او را به حال خودش وا می گذارد و کسی که به خاطر زیبایی با او ازدواج کند در او امور ناخوشایند خواهد دید و کسی که به خاطر دین و ایمانش با او ازدواج کند خداوند همة آن امتیازات را برایش فراهم خواهد کرد».[2]

ادامه مطلب...

نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » فروید ( دوشنبه 89/1/16 :: ساعت 5:25 عصر )

مهارتهای زندگی چیست ؟

بسیاری از افراد در رویارویی با مسایل زندگی فاقد توانایی لازم هستند و همین امر آنان رادر مواجهه با مشکلات و مسایل روزمره زندگی ناتوان و آسیب پذیر ساخته است و بسیاری از این مشکلات و اختلالات ریشه های روانی – اجتماعی دارند .

انسان ها برای مقابله سازگارانه با موقعیت های تنش زا و کشمکش های زندگی ، نیاز به آموختن برخی از مهارتها را دارند ، یکی از موثرترین برنامه هایی که به افراد کمک می کند تا زندگی بهتر و سالم تری داشته باشند ، برنامه ی آموزش مهارتهای زندگی است .

ادامه مطلب...

نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » فروید ( دوشنبه 89/1/16 :: ساعت 5:25 عصر )

مهارت اول: خود آگاهی

ارزنده ترین خرد ورزی ، خود آگاهی است.   حضرت امام رضا ( ع ) تحف العقول

آیا تا به حال از خود پرسیده اید که من کیستم ؟ به نظر دیگران ، من چگونه فردی هستم ؟

لازمه پاسخ دادن به این سوالات داشتن خود آگاهی است . خود آگاهی به این معناست که چگونه به خود نگاه کرده و براساس این نگاه چه احساسی پیدا می کنیم .نوع خود آگاهی پیش بینی کننده احساس رضایت و یا نارضایتی ما از خودمان و زندگی است.

ویژگی های جسمانی و بدنی ، توانایی ها و مهارتها ، ویژگی های منفی و نقاط ضعف ، افکار ، احساسات ، باورها ، ارزشها واهداف هر شخص از جمله اجزای خود آگاهی هستند که باید مورد بررسی و شناسایی قرار گیرند.

خود آگاهی شامل 5 جزء است :

ادامه مطلب...

نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » فروید ( دوشنبه 89/1/16 :: ساعت 5:25 عصر )

مهارتهای زندگی ( روانی- اجتماعی) – بخش اول
 در دیدگاه اسلام انسان موجودی اجتماعی است که درسایه ایمان به خداوند متعال و عمل به تعالیم انسان ساز اسلام ( عمل صالح ) در تعامل اجتماعی با افراد جامعه مسیر سعادت و کمال را طی می نماید.

دنیای امروز با همه پیچیدگی های خود ، انسان ها را یرای رسیدن به تعالی ، نیازمند شناخت خود و آگاهی های به روز جامعه نموده است . این آگاهی ها در واقع زیربنای دستیابی به مهارت های زندگی است .

سر آغز همه آگاهی ها ، شناخت خود است که زیر بنای شناخت خداوند متعال و ایمان به اوست . بنا به فرموده حضرت علی ( ع ) : من عرف نفسه فقد عرف ربه

مهارت خود آگاهی زیر بنای ترین و موثرترین عامل شکل گیری مهارتهای دیگر زندگی انسان است همچنان که در بیانی دیگر حضرت علی ( ع ) می فرمایند :

ای انسان درد تو در خود توست و درمان تو درخود تو ، تو فکر می کنی که همین جسم صغیر هستی در حالی که جهان اکبر در درون توست .

عقب ماندگی ذهنی (mental Retardation)

بر مبنای تعریف عقب ماندگی ذهنی اختلالی است که با عملکرد هوشی زیر حد طبیعی و اختلال در مهارتهای انطباقی مشخص می‏گردد. سن شروع عقب ماندگی ذهنی زیر 18 سال است و منظور از مهارتهای انطباقی انجام کارهایی است که در هر سن خاص به طور معمول از فرد انتظار می‏رود.

انواع
عقب ماندگی ذهنی بر اساس میزان بهره هوشی از خفیف تا بسیار شدید (عمیق) تعیین می‏گردد. جدول زیر تقسیم‌بندی‌های مربوط به عقب‌ماندگی ذهنی را با توجه به نوع و مهارت موردنظر نشان می‌دهد:

ادامه مطلب...

نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » فروید ( دوشنبه 89/1/16 :: ساعت 5:25 عصر )